પર્વનો પરિચય:
મહાસપ્તમી એ નવરાત્રિનો સાતમો દિવસ છે, જે આશ્વિન મહિનાની શુક્લ પક્ષની સપ્તમી તિથિએ આવે છે. આ દિવસથી દુર્ગા પૂજાના મુખ્ય અનુષ્ઠાનોની શરૂઆત થાય છે અને ખાસ કરીને પશ્ચિમ બંગાળ, ઓડિશા, આસામ અને પૂર્વ ભારતના ભાગોમાં ધૂમધામથી ઉજવવામાં આવે છે.
પૌરાણિક મહિમા:
દેવી મહાત્મ્ય મુજબ, મહાસપ્તમી એ દિવસ છે જ્યારે દેવી દુર્ગા અને મહિષાસુર વચ્ચેના યુદ્ધની શરૂઆત થઈ હતી. દેવતાઓએ દુર્ગા માતાની ઉપાસના કરીને તેમને દૈવી શસ્ત્રો આપ્યા અને અધર્મનો નાશ કરવા માટે તેમને અવતરાવ્યા.
નવપત્રિકા સ્નાન અને કોલા બૌ વિધિ:
બંગાળમાં મહાસપ્તમીના દિવસે સવારે નવપત્રિકા સ્નાન નામની ખાસ વિધિ થાય છે. નવ પવિત્ર પાંદડાઓથી બનેલી નવપત્રિકાને નદીમાં સ્નાન કરાવી, સાડી પહેરાવવામાં આવે છે અને ભગવાન ગણેશના બાજુમાં બેસાડવામાં આવે છે. તે દેવશક્તિ અને સૃષ્ટિની ઉર્જાનું પ્રતિક છે.
શા રીતે ઉજવાય છે:
મંદિરો અને પંડાલો દિવ્ય શણગારથી સજાવવામાં આવે છે. ભક્તો માતાજીની આરતી કરે છે, દુર્ગા સપ્તશતીના પાઠ કરે છે અને ભોગ ચઢાવે છે. બંગાળમાં ધૂનુચી નૃત્ય અને ભક્તિ ગીતોનું વિશેષ મહત્વ છે.
આધ્યાત્મિક મહત્વ:
મહાસપ્તમી શક્તિના જાગરણ અને નકારાત્મક શક્તિઓ સામેના સંઘર્ષનો પ્રતીક છે. આ દિવસે દેવી દુર્ગાની પૂજા કરવાથી આત્મબળ, સુરક્ષા અને ધૈર્ય મળે છે.
નિષ્કર્ષ:
મહાસપ્તમી એ સારા પર બુરા પર વિજયનો આરંભ છે. તે ભક્તિ અને શક્તિના સન્માનનો દિવસ છે, જ્યાં ભક્તો માતાજીના દૈવી રૂપની પૂજા કરે છે.