પર્વનો પરિચય
મહા નવમી નવરાત્રિનો નવમો દિવસ છે અને દુર્ગા પૂજાનો એક વિશેષ તહેવાર છે. આ આશ્વિન મહિનાની શુક્લ પક્ષની નવમી તિથિએ ઉજવાય છે. આ દિવસે મા દુર્ગાના “સિદ્ધિદાત્રી” સ્વરૂપની ભક્તિપૂર્વક પૂજા થાય છે.
પૌરાણિક મહત્વ
પુરાણો મુજબ, મહા નવમીના દિવસે દુર્ગા માતાએ મહિષાસુરનો સંપૂર્ણ સંહાર કર્યો હતો. આ દિવસ અધર્મ પર ધર્મની અને અસત્ય પર સત્યની જીતના પાવન સ્મરણરૂપ છે.
સિદ્ધિદાત્રી માતાની આરાધના
માતા સિદ્ધિદાત્રી તમામ આઠ સિદ્ધિઓનું દાન કરનારી દેવી છે. આ દિવસ એ તેમની કૃપા મેળવવાનો ઉત્તમ અવસર છે. તેઓ શંખ, ચક્ર, ગદા અને કમળથી શોભિત હોય છે અને ભક્તોને જ્ઞાન અને આત્મશક્તિ આપે છે.
મહા નવમીની વિધિઓ
મહાસ્નાનથી આરંભ થાય છે. દેવીને પોષાક, ફૂલો અને વિશેષ ભોગ અર્પણ થાય છે. ઘણા પ્રદેશોમાં આયુધ પૂજા થાય છે, જેમાં પુસ્તકો, સાધનો કે શસ્ત્રોની પૂજા થાય છે.
કન્યા પૂજન અને લોકોત્સવ
મહા અષ્ટમીની જેમ નવમીના દિવસે પણ નવ કન્યાઓની પૂજા કરવામાં આવે છે. પંડાલોમાં ભવ્ય શણગાર, ભજન-કીર્તન અને આરતી હોય છે. બંગાળમાં મહાનવમી અત્યંત ધૂમધામથી ઉજવાય છે.
આધ્યાત્મિક મહત્વ
મહા નવમી ઉપવાસ અને પૂજનથી ભક્તોના પાપો નાશ પામે છે અને તેમને આત્મિક શક્તિ મળે છે. દેવીના આશીર્વાદથી મનને શાંતિ અને જીવનને ધ્યેય મળે છે.
નિષ્કર્ષ
મહા નવમી એ ભક્તિ, શક્તિ અને નિષ્ઠાનો તહેવાર છે. દેવી દુર્ગાના સિદ્ધિદાત્રી સ્વરૂપની આરાધનાથી ભક્ત જીવનમાં બધા વિઘ્નો દૂર કરીને સિદ્ધિની દિશામાં આગળ વધે છે.