રમા એકાદશી

પરિચય
રમા એકાદશી આશ્વિન મહિનાના કૃષ્ણ પક્ષની એકાદશી તિથીએ ઉજવવામાં આવે છે. આ પવિત્ર દિવસ ભગવાન વિષ્ણુની ભક્તિ અને પાપ નિવૃત્તિ માટે શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે.

પૂરાણિક કથા
બ્રહ્મવૈવર્ત પુરાણ અનુસાર, રાજા મુચુકુંદની પુત્રી ચંદ્રભાગાએ રમા એકાદશીનું વ્રત શ્રદ્ધાપૂર્વક કર્યું હતું. તેના ફળરૂપે તેણે મોક્ષની પ્રાપ્તી કરી. રમા એકાદશીનો વ્રત પાપોને નાશ કરીને ભક્તને ભગવાનના ચરણોમાં લઈ જાય છે.

આધ્યાત્મિક મહત્ત્વ
આ દિવસે ઉપવાસ કરીને ભગવાન વિષ્ણુની ભક્તિ કરવાથી મન, શરીર અને આત્માનું શુદ્ધિકરણ થાય છે. ભક્તો ભગવાનના નામસ્મરણ, વિષ્ણુ સહસ્ત્રનામના પાઠ અને ધ્યાન-ધૂન દ્વારા ભક્તિમાં લિન રહે છે.

મુખ્ય વિધિઓ
ઉપવાસનો કઠોર પાલન થાય છે — કેટલાક ભક્તો નિર્જળા વ્રત કરે છે, જયારે કેટલાક ફળાહાર લે છે. ભગવાનને તુલસીના પત્રો, ધૂપ, દીવો અને પ્રસાદ અર્પણ કરવામાં આવે છે. રાત્રિ દરમિયાન જાગરણ અને કીર્તન પણ થાય છે.

આ વ્રત કેમ ઉજવાય છે
આ વ્રત ભક્તિને ઊંડાણ આપે છે અને આત્માની શુભતાના માર્ગ પર લઈ જાય છે. માનવામાં આવે છે કે રમા એકાદશી વ્રતના પાલનથી ભક્તને શાંતિ, આરોગ્ય અને અંતે મોક્ષ પ્રાપ્ત થાય છે. આ વ્રત કારતક પૂર્ણિમા પૂર્વે આધ્યાત્મિક તૈયારી તરીકે પણ ગણાય છે.

નિષ્કર્ષ
રમા એકાદશી જીવનમાં આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ અને ભગવાન વિષ્ણુના આશીર્વાદ મેળવવાનો અવસર છે. આ દિવસ પાપ નિવારણ અને ભક્તિમાં લીન થવા માટે શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે.