પરિચય
એકાદશી શ્રાધ્ધ પિતૃપક્ષના કૃષ્ણ પક્ષની એકાદશી તિથિએ મનાવવામાં આવે છે. જેમના પિતૃઓનું અવસાન આ તિથિએ થયું હોય તેમનું શ્રાધ્ધ 이날 કરવામાં આવે છે.
આધ્યાત્મિક મહત્વ
એકાદશી પોતાના ધાર્મિક મહત્વ માટે જાણીતી છે. જો પિતૃઓ માટે આ દિવસે શ્રદ્ધાપૂર્વક શ્રાધ્ધ કરવામાં આવે, તો તેમના આત્માને શાંતિ મળે છે અને પરિવાર પર પુણ્યફળ વરસે છે. પિતૃ ઋણ નિવૃત્તિ માટે પણ આ વિધિ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે.
કોણ કરવું જોઈએ
જે વ્યક્તિના પિતૃઓનું અવસાન એકાદશી તિથિએ થયું હોય તે વ્યક્તિએ આ શ્રાધ્ધ કરવું જોઈએ. સામાન્ય રીતે પુત્ર કે અન્ય પુત્રત્વ ધરાવતા નિકટનાં સંબંધી પણ વિધિ કરી શકે છે.
મુખ્ય વિધિઓ
-
તર્પણ – તિલ, જળ અને દર્ભ વડે
-
પિંડદાન – ઘી અને ચોખાથી બનેલા પિંડ
-
કાગડા, ગાય અને કૂતરાને ભોજન
-
બ્રાહ્મણોને ભોજન અને દક્ષિણા
-
દાન – અનાજ, કપડા, નાણાં
શાસ્ત્રીય આધાર
ગરુડ પુરાણ અને અન્ય ગ્રંથોમાં એકાદશી તિથિના શ્રાધ્ધનું વિશેષ મહાત્મ્ય વર્ણવાયું છે. આ શ્રાધ્ધથી પિતૃ દોષ પણ નાશ પામે છે અને આત્માને મોક્ષ મળે છે.
નિષ્કર્ષ
એકાદશી શ્રાધ્ધ પિતૃઓ માટે શ્રદ્ધાનું ઉન્નત પ્રતિક છે. તે જીવનમાં આધ્યાત્મિક શક્તિ, શાંતિ અને પિતૃ આશીર્વાદ મેળવવા માટેનું મહત્વપૂર્ણ સાધન છે.




