પરિચય
દશમી શ્રાધ્ધ પિતૃપક્ષ દરમિયાન કૃષ્ણ પક્ષની દશમી તિથિએ કરવામાં આવે છે. જેમના પિતૃઓનું અવસાન દશમી તિથિએ થયું હોય તેમને શાંતિ આપવા માટે આ શ્રાધ્ધ વિધિ કરવામાં આવે છે.
આધ્યાત્મિક મહત્વ
આ દિવસ પિતૃઓ માટે ખૂબ જ પાવન માનવામાં આવે છે. યોગ્ય તિથિએ શ્રાધ્ધ કરવાથી પિતૃઓ તૃપ્ત થાય છે અને પરિવાર પર તેમની કૃપા રહે છે. દશમી શ્રાધ્ધ પિતૃ ઋણના નિવારણ માટે ખૂબ મહત્વપૂર્ણ છે.
કોણ કરવું જોઈએ
જેમના પિતૃ દશમી તિથિએ અવસાન પામ્યા હોય તેમનાં પુત્રો અથવા પુત્રત્વ હક ધરાવતા નજીકના પુરુષે આ શ્રાધ્ધ કરવું જોઈએ. જો પુત્ર ન હોય તો અન્ય સંબંધી પણ વિધિ કરી શકે છે.
મુખ્ય વિધિઓ
-
તર્પણ – તિલ, જળ અને દર્ભ વડે
-
પિંડદાન – ચોખા અને ઘીથી બનેલા પિંડ
-
ગાય, કૂતરા અને કાગડા માટે ભોજન
-
બ્રાહ્મણોને ભોજન તથા દક્ષિણા
-
દાન – જરૂરતમંદોને અનાજ, કપડાં, નાણાં
શાસ્ત્રીય આધાર
ગરુડ પુરાણ અને ધાર્મિક ગ્રંથો અનુસાર પિતૃઓના આત્માને મુક્તિ માટે શ્રાધ્ધ કરવું અત્યંત આવશ્યક છે. શ્રદ્ધાપૂર્વક કરેલું શ્રાધ્ધ આત્માને મોક્ષ તરફ દોરી જાય છે અને પરિવારમાં શાંતિ અને સમૃદ્ધિ લાવે છે.
નિષ્કર્ષ
દશમી શ્રાધ્ધ એ માત્ર એક ધાર્મિક ક્રિયા નથી પણ પિતૃભક્તિ અને આત્મશુદ્ધિ માટેનું સાધન છે. તે જીવનમાં આધ્યાત્મિક શક્તિ અને પિતૃઓની આશીર્વાદ પ્રાપ્ત કરાવતું શ્રેષ્ઠ કાર્ય છે.




