તહેવાર પરિચય:
વ્યાસ પૂર્ણિમા, જેને ગુરુ પૂર્ણિમા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, આષાઢ મહિનાની પૂર્ણિમાને ઉજવવામાં આવે છે. આ પવિત્ર દિવસ મહર્ષિ વેદવ્યાસને સમર્પિત છે—જેણે વેદોનું સંકલન, મહાભારતની રચના, અને પુરાણોનું લેખન કર્યું હતું. તેઓને આદિ ગુરુ તરીકે માનવામાં આવે છે. આ દિવસ ગુરુ-શિષ્ય સંસ્કૃતિનું ગૌરવ ઉજવે છે.
વ્યાસ પૂર્ણિમાની વાર્તા:
આષાઢ પૂર્ણિમાના દિવસે મહર્ષિ વેદવ્યાસનો જન્મ થયો હતો. તેઓએ ઋગ્વેદ, યજૂર્વેદ, સામવેદ અને અથર્વવેદને સુવ્યવસ્થિત કરી શકાય તેવા ગ્રંથ સ્વરૂપે આપ્યા હતા. તેમણે મહાભારત અને 18 પુરાણોનું લેખન કર્યું. તેમના જ્ઞાનથી સમગ્ર સંસ્કૃતિને આધ્યાત્મિક દિશા મળી.
યોગ શાસ્ત્ર અનુસાર, આ દિવસે ભગવાન શિવએ સૌપ્રથમ સદ્ગુરુ બનીને સત્પૃષ્ઓને જ્ઞાન આપ્યું હતું.
આ તહેવાર કેમ ઉજવાય છે:
-
ગુરુના મહિમા અને મહત્વને માન આપવા માટે.
-
મહર્ષિ વેદવ્યાસના યોગદાનને યાદ રાખવા માટે.
-
જ્ઞાન અને સંસ્કારના માર્ગે આગળ વધવા માટે.
-
આભાર, વિનમ્રતા અને ભક્તિભાવ ઉજવવા માટે.
તહેવારની મુખ્ય પરંપરાઓ:
-
સ્નાન અને દર્શન: સવારે વહેલા ઉઠીને ભક્તો મંદિર કે આશ્રમ જાય છે.
-
વ્યાસ પૂજા / ગુરુ પૂજા: ગુરુને પુષ્પ, ફળ, મીઠાઈ અને શ્રદ્ધા અર્પણ કરવામાં આવે છે.
-
ગ્રંથ પઠન: ભગવદ ગીતા, મહાભારત અને ઉપનિષદનું વંચન કરવામાં આવે છે.
-
વિદ્યાર્થીઓનો આદર: વિદ્યાર્થીઓ પોતાના શિક્ષકોને નમન કરે છે.
-
સત્સંગ અને પ્રવચન: આશ્રમોમાં સત્સંગ અને ગુરુ વિષે પ્રવચનો થાય છે.
તહેવારનું મહત્વ:
-
જ્ઞાનનો પ્રકાશ: વેદવ્યાસ શ્રીજીએ જ્ઞાનને લોકો સુધી પહોંચાડ્યું.
-
આંતરિક ઉન્નતિ: આ દિવસ આંતરિક વિકાસ માટે પ્રેરણા આપે છે.
-
સાંસ્કૃતિક વારસો: ગુરુ-શિષ્ય પરંપરા આપણા સંસ્કારની મુળશક્તિ છે.
-
વિશ્વવ્યાપી સંદેશ: ગુરુભક્તિ, જ્ઞાનપ્રેમ અને આદર હંમેશા મહત્વના રહેશે.