પર્વનો પરિચય:
કેવડા ત્રીજ ભાદરવા સુદ ત્રીજના દિવસે મનાવવામાં આવતો પરંપરાગત વ્રત છે, જેમાં મહિલાઓ પતિના દીર્ઘાયુ અને સૌભાગ્ય માટે પ્રાર્થના કરે છે. આ દિવસે કેવડા ફૂલનું વિશેષ મહત્વ માનવામાં આવે છે અને પૂજામાં તેનો ઉપયોગ થાય છે.
કેવડા ત્રીજની કથા:
કથા અનુસાર, દેવી પાર્વતીએ ભગવાન શિવને મેળવવા માટે કઠોર તપ કર્યું. ભાદરવા સુદ ત્રીજના દિવસે તેમણે માટીની શિવમૂર્તિ બનાવી, તેને કેવડા ફૂલોથી શણગારી પૂજા કરી. પાર્વતીજીએ તે દિવસે નિર્જળ ઉપવાસ રાખ્યો. તેમની ભક્તિથી પ્રસન્ન થઈને ભગવાન શિવે તેમને સ્વીકારીને વરદાન આપ્યું કે જે સ્ત્રીઓ આ દિવસે ઉપવાસ રાખશે, તેમને અખંડ સૌભાગ્ય અને પતિનો સાથ મળશે.
આ પર્વને કેમ મનાવીએ છે: આ વ્રતનો મુખ્ય હેતુ પતિના દીર્ઘ આયુષ્ય, વૈવાહિક સુખ અને પરિવારની શાંતિ માટે દેવી પાર્વતી અને ભગવાન શિવનો આશીર્વાદ મેળવવાનો છે. અજોડ યુવતીઓ પણ સારા જીવનસાથી માટે આ વ્રત કરે છે.
પર્વની મુખ્ય પરંપરાઓ:
ઉપવાસ અને પૂજા:મહિલાઓ આ દિવસે ઉપવાસ રાખે છે અને ભગવાન શિવ તથા દેવી પાર્વતીની વિશેષ પૂજા કરે છે.
કેવડા ફૂલોની સજાવટ:
મંદિરો અને ઘરોને કેવડા ફૂલો સાથે સજાવવામાં આવે છે, કેમકે આ ફૂલો આ પર્વનો પ્રતિક છે.
ખાદ્ય આયોજન:
પૂજાથી પછી, મહિલાઓ એકત્રિત થઈ પરંપરાગત વાનગીઓનો આનંદ માણે છે.
પર્વનું મહત્વ: આ વ્રત મહિલાઓ માટે સૌભાગ્ય, પતિના દીર્ઘ આયુષ્ય અને ઘરગથ્થું સુખ-શાંતિનું પ્રતીક છે. તે વૈવાહિક જીવનમાં પ્રેમ અને વિશ્વાસ વધારવામાં સહાયક છે.
પૂજા દ્વારા, મહિલાઓ પરિવારમાં સુખ-શાંતિ અને સમૃદ્ધિની કામના કરે છે.
સામાજિક એકતા:
આ પર્વ મહિલાઓ વચ્ચે એકતા અને ભાઈચારેને પ્રોત્સાહિત કરે છે, કારણ કે તેઓ મળીને આ પર્વને મનાવે છે.
કેવડા ત્રીજનો પર્વ ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રની સાંસ્કૃતિક ધરોહરનો એક અભિન્ન ભાગ છે. આ પર્વ મહિલાઓની ભક્તિ, સમર્પણ અને પરસ્પર સહકારનો પ્રતિક છે, જે સમાજમાં એકતા અને સદભાવનાને પ્રોત્સાહિત કરે છે.