અપરા એકાદશી

પરિચય
અપરા એકાદશી જેષ્ઠ માસના કૃષ્ણ પક્ષની એકાદશી તિથિએ આવે છે. આ એકાદશી "અજ્ઞાત પાપોનો નાશ કરતી" તરીકે ઓળખાય છે અને તેથી તેને "અપાર પુણ્ય આપતી" એકાદશી કહેવાય છે. ઉપવાસ, દાન અને ભગવાન વિષ્ણુના સ્મરણથી આ તિથિ વિશેષ પવિત્ર માનવામાં આવે છે.

ધાર્મિક કથા
પુરાણોમાં વર્ણવાયેલી એક કથા અનુસાર, મહારાજ યुधિષ્ઠિરે ભગવાન શ્રીકૃષ્ણને પુછ્યું કે – અપરા એકાદશીનું મહત્વ શું છે? ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું કે જેણે આ ઉપવાસ શ્રદ્ધાથી કર્યો હોય તેને તપસ્વી, યોગી અને દાતા જેટલું પુણ્ય મળે છે. કથામાં રાજા મહાસત્બારણે આ ઉપવાસથી પોતાના પર આવેલા પાપો દૂર કર્યા અને પરમગતિ પ્રાપ્ત કરી.

ઉપવાસ અને વ્રતવિધિ
આ દિવસે ભક્તો નિર્જળા અથવા ફલાહાર ઉપવાસ કરે છે. વિષ્ણુ સહસ્ત્રનામ, ગીતા પાઠ અને ભક્તિભાવે ભગવાન વિષ્ણુનું સ્મરણ થાય છે. ઘરમાં સ્વચ્છતા રાખી ભગવાન માટે વિશેષ ભોજન બનાવવામાં આવે છે.

આ ઉપવાસનો ફળ
અપરા એકાદશીનું વ્રત કરવાથી બ્રહ્મહત્યા, ઝૂઠા આરોપ, અનાધિકૃત સંબંધ અને અન્ય અત્યંત ઘોર પાપોનો નાશ થાય છે એવું શાસ્ત્રોમાં કહેવામાં આવે છે. તીરથયાત્રા, યજ્ઞ અને દાન કરતાં પણ વધારે ફળ આ એકાદશીથી મળે છે.

આધ્યાત્મિક મહત્ત્વ
આ એકાદશી આત્માની શુદ્ધિ અને પાપમુક્તિ માટે ખૂબ જ ઉત્તમ માનવામાં આવે છે. જીવનમાં સકારાત્મક પરિવર્તન અને આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ માટે પણ આ તિથિ મહત્વપૂર્ણ છે.