પરિચય
વર્લ્ડ એન્વાયરોનમેન્ટ ડે એટલે કે વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ દર વર્ષે 5 જૂને સમગ્ર વિશ્વમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ પર્યાવરણ વિશે લોકોમાં જાગૃતતા ફેલાવવા અને પ્રકૃતિના સંરક્ષણ માટેના પગલાં લેવા માટે ઉજવવામાં આવે છે.
ઈતિહાસ અને પૃષ્ઠભૂમિ
વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસની શરૂઆત વર્ષ 1972માં થયેલી હતી જ્યારે સ્ટોકહોમમાં યુનાઇટેડ નેશન્સ કૉન્ફરન્સ ઓન હ્યુમન એન્વાયરોનમેન્ટ યોજાઇ હતી. ત્યારબાદ 1974થી આ દિવસને દર વર્ષે ઉજવવાનો નિર્ણય થયો. આજ સુધી વિશ્વના ઘણા દેશો વિવિધ થીમ સાથે આ દિવસ ઉજવે છે.
ઉદેશ્ય અને મહત્વ
આ દિવસનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય પર્યાવરણના નુકસાન અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરવી અને તેની રક્ષા માટે સામૂહિક પ્રયાસો ઊભા કરવાનો છે. આ દિવસ લોકોમાં વૃક્ષારોપણ, પ્લાસ્ટિકના ઉપયોગમાં ઘટાડો, પાણી બચાવવી, અને પ્રાકૃતિક સ્ત્રોતોનો સાચો ઉપયોગ કરવા અંગે જાગૃત કરે છે.
પ્રતિ વર્ષે થીમ
દરેક વર્ષે એન્વાયરોનમેન્ટ ડે માટે એક વિશિષ્ટ થીમ હોય છે — જેમ કે "Beat Plastic Pollution", "Only One Earth", "Ecosystem Restoration" વગેરે. દરેક થીમ કોઈ એક ગંભીર પર્યાવરણીય મુદ્દાને હાઇલાઇટ કરે છે.
ઉજવણી અને પ્રવૃત્તિઓ
શાળાઓ, કોલેજો, સંગઠનો અને સરકાર દ્વારા પદયાત્રા, વૃક્ષારોપણ, સ્વચ્છતા અભિયાન, અને શૈક્ષણિક કાર્યક્રમો યોજાય છે. બાળકો માટે આર્ટ અને નિબંધ સ્પર્ધાઓ પણ યોજાય છે.
અર્થપૂર્ણ સંદેશ
વિશ્વ પર્યાવરણ દિવસ દરેક નાગરિકને તેની ફરજ યાદ અપાવે છે કે આપણા પૃથ્વીપિતા પર્યાવરણ માટે સંરક્ષણ અને ધ્યાન જરૂરી છે. કેવળ સરકાર કે સંસ્થાઓ નહીં, દરેક વ્યક્તિએ પોતાનો યોગદાન આપવું જરૂરી છે.