પ્રતિપદા શ્રાધ્ધ

પરિચય
પ્રતિપદા શ્રાધ્ધ પિતૃપક્ષનો પ્રથમ દિવસ છે, જે ભાદરવો અથવા આશ્વિન મહિનાની કૃષ્ણ પક્ષની પ્રતિપદા તિથીએ ઉજવાય છે. આ દિવસ તેના માટે શ્રાધ્ધ કરવામાં આવે છે જેમનું અવસાન પ્રતિપદા તિથીએ થયું હોય.

મહત્વ અને હેતુ
આ શ્રાધ્ધ દ્વારા પિતૃઓને તર્પણ આપવામાં આવે છે અને તેમના આત્માની શાંતિ માટે પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે. માન્યતા છે કે શ્રદ્ધાથી કરાયેલ શ્રાધ્ધ પિતૃઓને મોક્ષ આપે છે અને કુટુંબ પર આશિર્વાદ વર્ષાવે છે.

વિધિ અને અનુષ્ઠાન
આ દિવસે તર્પણ, પિંડદાન, બ્રાહ્મણ ભોજન, ગાયને ચારો આપવો અને કાગડા માટે અન્ન મૂકવાની વિધિ થાય છે. મૃતકના મનપસંદ ખોરાક બનાવવામાં આવે છે.

ધાર્મિક માન્યતા
ગરૂડ પુરાણ અનુસાર શ્રાધ્ધ વિધિથી પિતૃઓને પ્રેત લોકમાંથી મુક્તિ મળે છે. જો શ્રાધ્ધ ના કરાય તો જીવનમાં અડચણો આવે છે એવી માન્યતા છે.

સાંસ્કૃતિક પૃષ્ઠભૂમિ
આ દિવસ પિતૃપક્ષની શરૂઆત દર્શાવે છે, જે દરમિયાન શુભ કાર્યો ટાળી દેવાય છે. આ સમયધારામાં વ્રત, દાન અને સાધના વધુ મહત્ત્વ ધરાવે છે.

નિષ્કર્ષ
પ્રતિપદા શ્રાધ્ધ પિતૃઓ પ્રત્યે શ્રદ્ધાંજલિ છે જે જીવંત લોકો અને તેમના પૂર્વજો વચ્ચેનો સંવાદ પુષ્ટિ કરે છે.