સફલા એકાદશીએ નામ-મંત્રોનું ઉચ્ચારણ કરીને શ્રીફળ, સોપારી, બિજોચ, લીંબુ દાડમ, સુંદર આમળા, લવિંગ, બોર, અને વિશેષરુપ કેરી તથા ધૂપદિપ દ્વારા શ્રીહરિનું પુજન કરવું. સફલા એકાદશીએ વિશેષરુપે દીપદાન કરવાનું વિધાન છે. રાત્રે વૈષ્ણવ પુરુષો સાથે જાગરણ કરવું જોઇએ. જાગરણ કરનારાને તે ફળની પ્રાપ્તિ થાય છે, જે હજારો વર્ષ તપ કરવાથી પણ નથી મળતું.
સફલા એકાદશીની શુભ કથા:
ચંપાવતી તરીકે ઓળખાતી નગરી હતી, જે એક સમયે રાજા મહિષ્મતની રાજધાની હતી. રાજર્ષિ મહિષ્મતને પાંચ પુત્રો હતા. તેમાંથી સૌથી મોટો હંમેશા પાપી પ્રવૃત્તિઓમાં વ્યસ્ત રહેતો. તે વ્યભિચારી હતો અને ખરાબ વર્તન કરતો હતો. તેણે તેના પિતાના પૈસા પાપી કાર્યોમાં ખર્ચ્યા. તેઓ હંમેશા ગેરવર્તણૂક અને બ્રાહ્મણોના ટીકા કરતા હતા. તેઓ હંમેશા વૈષ્ણવો અને ભગવાનની પણ ટીકા કરતા હતા. પોતાના પુત્રને આ રીતે જોઈને મહિષ્મતે તેનું નામ રાજકુમારોમાં લુમ્ભક રાખ્યું, પછી પિતા અને ભાઈઓએ મળીને તેને રાજ્યમાંથી હાંકી કાઢ્યો. લુમ્ભક તે શહેર છોડીને જંગલમાં ગયો. ત્યાં રહીને પાપીએ આખા શહેરની સંપત્તિ લૂંટી લીધી.
એક દિવસ તે શહેરમાં ચોરી કરવા આવ્યો ત્યારે રાત્રે ચોકી પર રહેલા સંત્રીએ તેને પકડી લીધો. પરંતુ જ્યારે તેણે પોતાને મહિષ્મતના પુત્ર તરીકે ઓળખાવ્યો, ત્યારે સૈનિકોએ તેને છોડી દીધો. પછી તે પાપી જંગલમાં પાછો ફર્યો અને માંસ અને ફળો ખાઈને જીવવા લાગ્યો. એ દુષ્ટ વ્યક્તિનું વિશ્રામ સ્થળ પીપળના ઝાડ નીચે હતું. ત્યાં વર્ષો જૂનું પીપળનું ઝાડ હતું. તે જંગલમાં તે વૃક્ષને મહાન દેવતા માનવામાં આવતું હતું. પાપી લુમ્ભક ત્યાં રહેતો હતો.
ઘણા દિવસો પછી એક દિવસ કેટલાક સંચિત પુણ્યના પ્રભાવથી તેમણે એકાદશીનું વ્રત કર્યું. માગશર મહિનામાં, વદ પક્ષની દશમીના દિવસે, પાપી લુમ્ભકે ઝાડના ફળ ખાધાં અને વસ્ત્રો વિનાના હોવાને કારણે, તે આખી રાત ઠંડીથી પીડાતો હતો. તે સમયે તેને ન તો ઊંઘ આવી કે ન આરામ. તે બેહોશ બની ગયો હતો. તે પાપી સૂર્યોદય પછી પણ ભાનમાં આવ્યો ન હતો. 'સફલા' એકાદશીના દિવસે પણ લુમ્ભક બેભાન રહ્યો. બપોર પછી તેને હોશ આવ્યો. પછી, આજુબાજુ જોયા પછી, તે તેની બેઠક પરથી ઊભો થયો અને જંગલમાં ગયો, લંગડાની જેમ તે ફરતો રહ્યો. તે કમજોર બની રહ્યો હતો અને ભૂખથી પીડાતો હતો. રાજન! તે સમયે, લુમ્ભક ઘણા ફળો સાથે તેમના વિશ્રામ સ્થાને પાછો ફર્યો કે તરત જ સૂર્ય ભગવાન અસ્ત થયો. પછી તેણે ઝાડના મૂળમાંથી ઘણા ફળો ચૂંટ્યા અને વિનંતી કરી કે લક્ષ્મીના ભગવાન વિષ્ણુ આ ફળોથી સંતુષ્ટ થાઓ. એમ કહીને લુમ્ભકને આખી રાત ઊંઘ ન આવી. આમ, તેમણે સ્વયંભૂ આ ઉપવાસ કર્યા. તે સમયે અચાનક આકાશમાંથી અવાજ આવ્યો - 'રાજકુમાર! 'સફલા' એકાદશીના પ્રસાદથી તમને રાજ્ય અને પુત્ર પ્રાપ્ત થશે. 'ખૂબ સારું' કહીને તેણે વરદાન સ્વીકાર્યું. આ પછી તેમનું સ્વરૂપ દિવ્ય બની ગયું.
ત્યારથી તેમની શ્રેષ્ઠ બુદ્ધિ ભગવાન વિષ્ણુની પૂજામાં સમર્પિત થઈ. દૈવી આભૂષણોથી સુશોભિત થઈને તેણે અકાન્તક રાજ્ય પ્રાપ્ત કર્યું અને પંદર વર્ષ સુધી તેનું શાસન રહ્યું. તે સમયે, ભગવાન શ્રીકૃષ્ણની કૃપાથી, તેમને મનોગ્ય નામના પુત્રનો જન્મ થયો. જ્યારે તે મોટો થયો, ત્યારે લુમ્ભકે તરત જ રાજ્ય છોડી દીધું અને તેને તેના પુત્રને સોંપ્યું અને તે ભગવાન કૃષ્ણની નજીક ગયો, જ્યાં વ્યક્તિ ક્યારેય દુઃખમાં પડતો નથી. રાજન! આ રીતે જે વ્યક્તિ સફળા એકાદશીનું શુભ વ્રત કરે છે તે આ સંસારમાં સુખ ભોગવીને મૃત્યુ પછી મોક્ષની પ્રાપ્તિ કરે છે. ધન્ય છે સંસારમાં જે લોકો સફલા એકાદશીના ઉપવાસમાં વ્યસ્ત રહે છે. માત્ર તેનો જન્મ સફળ થાય છે. મહારાજ! તેનો મહિમા વાંચવાથી, સાંભળવાથી અને તે પ્રમાણે વર્તવાથી માણસને રાજસૂય યજ્ઞનું ફળ મળે છે.