રાંધણ છઠ્ઠ શું છે?
રાંધણ છઠ્ઠ એ મુખ્યત્વે ગુજરાતમાં ઉજવાતો પરંપરાગત ધાર્મિક તહેવાર છે. આ તહેવાર શ્રાવણ મહિનાની વદ છઠ્ઠ (કૃષ્ણ પક્ષની છઠ્ઠી) તિથિએ આવે છે – એટલે કે શીતળા સાતમના એક દિવસ પહેલાં.
આ દિવસે ભક્તો શ્રી શીતળા માતાને અર્પણ કરવા માટે સાત્વિક અને શુદ્ધ ભોજન તૈયાર કરે છે, અને બીજા દિવસે એ જ ભોજન માતાને ચઢાવવામાં આવે છે અને પ્રસાદરૂપે સેવન કરવામાં આવે છે.
તહેવારનું મહત્વ
-
રાંધણ છઠ્ઠ શીતળા માતાને સમર્પિત હોય છે, જે રોગોથી રક્ષા કરતી દેવી તરીકે માન્ય છે।
-
આ દિવસે બનાવેલું ભોજન તાત્કાલિક ખાવામાં આવતું નથી, પણ બીજે દિવસે શીતળા માતાને ચઢાવવામાં આવે છે.
-
તહેવાર શુદ્ધતા, ભક્તિ, આત્મસંયમ અને ધર્મપરાયણતાનું પ્રતિક છે.
પરંપરા અને પૂજા વિધિ
-
સવારે વહેલા ઉઠીને રસોડું સંપૂર્ણ રીતે સાફ કરવું.
-
પછી લસણ, ડુંગળી અને આમળી વગરનું સાત્વિક ભોજન બનાવવું.
-
આ ભોજન પૂર્વક ભક્તિભાવથી તૈયાર કરવામાં આવે છે – જેમ કે એ માતાને અર્પણ થવાનું છે.
-
બીજે દિવસે શીતળા સાતમ પર કોઈ રસોઈ કરવામાં આવતી નથી, એટલે આ દિવસે જ આખું ભોજન તૈયાર થાય છે.
આધ્યાત્મિક અને સાંસ્કૃતિક સંદેશ
રાંધણ છઠ્ઠ માત્ર રસોઈ કરવાનો દિવસ નથી, પરંતુ એ આપણને આજીવન ભક્તિ, સ્વચ્છતા અને અનુશાસન જેવા મૂલ્યોનું મહત્વ સમજાવે છે.