વ્રતનો પરિચય:
દશામા વ્રત એક મહત્વપૂર્ણ હિન્દુ ધાર્મિક વ્રત છે, જે ખાસ કરીને કુમારી કન્યાઓ દ્વારા કરવામાં આવે છે. આ વ્રત વિશેષ રૂપે ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રમાં મનાવામાં આવે છે અને તેનું મુખ્ય ઉદ્દેશ પતિના દીર્ઘાયુ અને સુખી જીવનની કામના કરવાનું છે. આ વ્રત અષાઢ સુદ દશમીથી શરૂ થાય છે અને પાંચ દિવસો સુધી ચાલે છે, જેમાં ખાસ પૂજા, ઉપવાસ અને અનુષ્ઠાન કરવામાં આવે છે.
વ્રતની કથા:
પૂરાણિક કથાઓ અનુસાર, માતા પાર્વતીએ ભગવાન શિવને પતિરૂપે પ્રાપ્ત કરવા માટે કઠોર તપસ્યા કરી હતી. આ વ્રત એ જ તપસ્યાનો પ્રતીક છે. કથાનુસાર, પાર્વતી માતાએ આ વ્રત કરીને ભગવાન શિવ પાસેથી આશીર્વાદ મેળવ્યા અને તેમને પતિ તરીકે પ્રાપ્ત કર્યો. આ વ્રતને કરીને કન્યાઓને તેમના મનપસંદ જીવનસાથીની પ્રાપ્તિ અને તેમના જીવનમાં સૌભાગ્ય મળે છે.
અમે આ વ્રત કેમ મનાવીએ છીએ:
આ વ્રત ખાસ કરીને કુમારી કન્યાઓ દ્વારા તેમના મનપસંદ પતિની પ્રાપ્તિ અને સુખી જીવન માટે કરવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત, આ વ્રત વિમાતીય મહિલાઓ માટે પણ છે, જેથી તેઓ પોતાના પતિના દીર્ઘાયુ અને સુખ-શાંતિની કામના કરી શકે. આ વ્રત જીવનમાં સૌભાગ્ય, સમૃદ્ધિ અને ખુશી લાવવાનું પ્રતીક મનાય છે.
વ્રતની મુખ્ય પરંપરાઓ:
વ્રતનો પ્રારંભ:
આ વ્રત અષાઢ સુદ દશમીના દિવસે પ્રારંભ થાય છે. મહિલાઓ આ દિવસે પવિત્ર બાથ કરી વ્રતની શરૂઆત કરે છે.
પૂજા વિધિ:
આ દિવસે શિવ-પાર્વતીની પૂજા કરવામાં આવે છે. પૂજામાં દૂધ, પાણી, બિલ્વપત્ર, કુંકુમ અને ફૂલો અર્પિત કરવામાં આવે છે.
ઉપવાસ:
વ્રત ધારણ કરનારી મહિલાઓ પાંચ દિવસો સુધી ઉપવાસ કરે છે અને ફળાહાર કરે છે.
વાવણી:
આ દિવસે સાત પ્રકારના ધાન્ય બીજ મીઠીના પાત્રમાં બેસાડીને દરરોજ પાણી આપવાનું વિધિ છે.
જાગરણ:
વ્રતના અંતિમ દિવસે રાત્રે જાગરણ કરવામાં આવે છે, જેમાં મહિલાઓ ભજન-કીર્તન કરે છે.
વ્રતનો સમાપન:
પાંચમા દિવસે, વ્રતનો સમાપન જવારાઓનો વિસર્જન કરીને કરવામાં આવે છે.
વ્રતનું મહત્વ:
પતિના દીર્ઘાયુ માટે:
આ વ્રત દ્વારા મહિલાઓ તેમના પતિના દીર્ઘાયુ અને શ્રેષ્ઠ સ્વાસ્થ્ય માટે આશીર્વાદ મેળવતી છે.
સૌભાગ્ય અને સમૃદ્ધિ:
આ વ્રત કુમારી કન્યાઓને તેમના મનપસંદ પતિ અને ખુશહાલ જીવન પ્રાપ્તિમાં મદદ કરે છે.
આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ:
આ વ્રત આત્મા શુદ્ધિ અને આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ માટે માર્ગપ્રશસ્ત કરે છે.
પરિવારિક સુખ:
આ વ્રતથી પરિવારની સુખ-શાંતિ અને સમૃદ્ધિ વધે છે.
દશામા વ્રત માત્ર એક ધાર્મિક કાર્ય નહીં, પરંતુ આ પરિવારમાં સુખ, સમૃદ્ધિ અને ખુશી પ્રાપ્ત કરવાનો એક માર્ગ છે. આ વ્રત ભગવાન શિવ અને પાર્વતી માતાની કૃપા પ્રાપ્ત કરવાનો અવસર આપે છે.




